Jedno z najczęstszych pytań, jakie zadają sobie osoby zarządzające firmą lub zespołem to: Co zrobić, aby pracownicy byli bardziej zmotywowani? Prawda jest jednak taka, że próba motywowania kogokolwiek do zrobienia czegokolwiek to klasyczny przykład podejścia do problemu od niewłaściwej strony. Zdziwieni? Już wyjaśniam, co mam na myśli.
Amerykańska ikona sprzedaży i marketingu, Zig Ziglar stwierdził kiedyś, że motywowanie pracowników nigdy nie miało i nie ma większego sensu, ponieważ ludzie motywują się sami. Celem menedżera, kierownika, osoby zarządzającej zespołem czy projektem powinno być natomiast oświecenie ludzi oraz wzbudzenie w nich entuzjazmu. Według Ziglar’a najważniejszą rolą menedżera jest stworzenie interesującego i motywującego środowiska pracy, które da pracownikom poczucie sensu i satysfakcji. Teoria ta ma odzwierciedlenie w praktyce: od wielu lat w badaniach dotyczących czynników wpływających na zaangażowanie, motywację, zadowolenie oraz efektywność pracowników w czołówce wyników utrzymują się ludzie oraz środowisko pracy.
Podstawy motywującego środowiska pracy
Kluczowym elementem budującym motywujące środowisko pracy są stosowane metody zarządzania, czyli zestaw narzędzi do nadzorowania, kierowania, nagradzania i korygowania pracy oraz zachowań podwładnych.
Do najpopularniejszej metody należy zarządzanie przez cele (Management by Objectives, MBO), które wpływa na zwiększenie autonomii i odpowiedzialności za realizacje celów. Jeden z najwybitniejszych teoretyków zarządzania, Peter Drucker, jako element motywujące środowiska zaproponował współuczestnictwo przełożonych i podwładnych w procesie wyznaczania i oceny realizacji celów. Tradycyjnie polecenia, strategie czy cele są przekazywane odgórnie; istotą metody wskazanej przez Drucker jest przekazanie procesów decyzyjnych niższym stopniom hierarchii, dzięki czemu wykorzystuje się wiedzę, siłę i kreatywność wszystkich pracowników.
Zarządzanie przez cele – krok po kroku
Aby zarządzanie przez cele spełniło swoją motywującą rolę musi zawierać kluczowe elementy:
- skuteczne wyznaczanie celów i planów przez zarząd,
- wyznaczanie celów indywidualnych w powiązaniu z celami organizacji,
- przyznanie pracownikom autonomii w kwestii metod osiadania celów,
- regularna ocena wyników.
W metodzie tej pracownicy są regularnie chwaleni i doceniani za dobre wyniki pracy, rozumieją główne cele organizacji i dostrzegają swój indywidualny wpływ na całą firmę.
Zarządzanie przez cele jest jedną z metod zarządzania budującą motywujące środowisko pracy. Poza tym znaczący wpływ na pojawienie się motywującej kultury mają:
- poglądy, wartości, cechy osobowościowe, możliwości, które wpływają na działania każdego z menedżerów,
- poglądy, wartości, cechy osobowościowe, możliwości pracowników, które mają wpływ na to, w jaki sposób każdy pracownik chce, aby nim kierowano,
- praca, która musi być wykonana, aby zrealizować cele.
Warunkiem pojawienia się motywującej kultury jest połączenie wszystkich elementów. Nie jest to zadanie łatwe ale… próbować warto.
