Z CSR-em, czyli społeczną odpowiedzialnością biznesu, często wiąże się sporo niejasności, nieścisłości czy wręcz mitów. Czym jest odpowiedzialny biznes a czym z pewnością nie jest, jakie są jego narzędzia i korzyści które ze sobą niesie – czas odczarować te podstawowe zagadnienia.

CSR to skrót od angielskiego określenia corporate social responsability – i już samo jego tłumaczenie, społeczna odpowiedzialność biznesu wyjaśnia, czym właściwie jest. Odpowiedzialność organizacji, firmy, przedsiębiorstwa za wpływ, jaki poprzez swoją działalność ma na otoczenie. CSR polega na przestrzeganiu jednej prostej zasady: byciu fair. Wobec pracowników, podwykonawców, konsumentów, inwestorów, środowiska, lokalnych społeczności. [1]

Moda, potrzeba serca czy konieczność?

CSR bywa czasem błędnie utożsamiany z działalnością charytatywną lub dobroczynną, mylnie bierze się go za element strategii wizerunkowej firmy, działania związane z public relations czy marketingiem. Biznes społecznie odpowiedzialny nie jest oczywiście żadnym z nich. CSR to działania oparte zarówno o dobrowolne zobowiązania i działania firm jak i, coraz częściej, o normy ustanawiane przez instytucje oraz zobowiązania prawno-ustawowe. Normy te dotyczą obszaru transparentności organizacji  i obowiązkowego raportowania danych pozafinansowych [2].

CSR w praktyce

Co zatem zalicza się do działań odpowiedzialnego biznesu? W uproszczeniu można mówić o kilku obszarach:

  • nadzór korporacyjny (inaczej ład korporacyjny), czyli standardy w zakresie zachowań i działań pożądanych, związanych min. z przestrzeganiem praw człowieka, dotyczące zarówno relacji wewnętrznych (z pracownikami), ale także zewnętrznych (z klientami, dostawcami, potencjalnymi pracownikami, uczciwe praktyki rynkowe, przestrzeganie praw konsumenta);
  • programy wewnętrzne, motywujące pracowników do podejmowania działań  pro-społecznych (np. wspieranie wolontariatu pracowniczego, granty na projekty wolontariackie pracowników, wspieranie akcji charytatywnych czy edukacyjnych itp.);
  • kampanie społeczne, czyli wykorzystanie dostępnych mediów do ukształtowania lub zmiany postawy czy zachowań danej grupy, bądź np. zwiększenia jej poziomu świadomości w jakimś zakresie (np. działania informacyjne, akcje edukacyjne, projekty związane z dzieleniem się dobrymi praktykami itd.)
  • troska o środowisko, związana z szeroko rozumianymi działaniami ekologicznymi, od analizy, edukacji i zmiany nawyków wewnątrz organizacji, przez świadomą współpracę z partnerami, aż po kształtowanie postaw pro-ekologicznych na zewnątrz firmy i inwestycje;
  • raportowanie społeczne, czyli publikacja która pokazuje, w jaki sposób i poprzez jakie działania dana organizacja wdraża założenia biznesu odpowiedzialnego społecznie; raportowanie społeczne jak na razie jest w Polsce dobrowolne, jednak niebawem się to zmieni – zgodnie z przyjętą dyrektywą unijną firmy zainteresowania publicznego (spółki giełdowe, sektor bankowy i ubezpieczeniowy), zatrudniające ponad 500 pracowników, od stycznia 2017 r. będą zobowiązane do raportowania społecznego.

Społecznie zaangażowani, bo...

Mimo, że działania CSR-owe nie są ukierunkowane na konkretne, biznesowe korzyści, błędem byłoby myślenie, że praktykująca je organizacja nic na nich nie zyskuje. Plusy bycia firmą odpowiedzialną społecznie są całkiem spore. Najważniejsze to:

  • pozytywny wizerunek pracodawcy, zarówno dla pracowników (obecnych i potencjalnych), wynikający np. z przejrzystego zarządzania, klarownej struktury i kultury organizacyjnej, kształtowania lub wspierania wśród pracowników prospołecznych inicjatyw;
  • lepsze relacje z inwestorami, którzy coraz większą uwagę zwracają na transparentność zarządzania, relacje z otoczeniem i zaangażowanie społeczne obecnego czy potencjalnego partnera;
  • zainteresowanie klientów, którzy dzięki coraz większej społecznej świadomości częściej wybierają produkty czy usługi firm, którym ufają, bądź z których wartościami się identyfikują – z kolei oparty na takich przesłankach wybór wiąże się z większą lojalnością względem danej marki;
  • dobre relacje ze społecznością i władzami lokalnymi, wynikające ze świadomości, że firmy działające w danej przestrzeni mają wpływ na wizerunek i rozwój danego regionu;
  • konkurencyjność na rynku, która jest pochodną wszystkich wymienionych powyżej czynników.

Konkurs "Raporty Społeczne"

Raportowanie działań CSR-owych nie jest w Polsce obowiązkowe, jednak sporo firm rokrocznie takie raporty przygotowuje i publikuje. Od kilkunastu lat organizowany jest konkurs Raport Społeczny, promujący społeczną odpowiedzialność biznesu oraz transparentność w tym obszarze. W 2015 roku zgłosiło się do niego 37 firm, wśród nich min. Fabryka Komunikacji Społecznej, Orange Polska, Grupa Raben, ING Bank Śląski, Tauron Polska Energia S.A., Grupa Żywiec S.A. i firma szkoleniowo-doradcza PROFES.

Źródła:

[1] CSR – czyli właściwie co?, Magdalena Krzysztofik, artykuł w serwisie natemat.pl (tutaj)
[2] Encyklopedia CSR: Społeczna odpowiedzialność biznesu (CSR), artykuł na portalu odpowiedzialnybiznes.pl (tutaj)