Popularność e-commerce i zwiększenie zapotrzebowania na usługi transportowe przyczyniły się do szybkiego wzrostu firm logistycznych, z których wiele nie było na to gotowych. W efekcie duże organizacje, które skorzystały z sytuacji rynkowej, dziś niczym kolos na glinianych nogach, funkcjonują w oparciu o rozwiązania nienadążające za ich rozwojem. Jak zmierzyć się z taką sytuacją?

Logistyka nie zwalnia tempa. Według raportu Confidence Index 2022, opracowanego przez CBRE i Panattoni Europe, firmy działające w sektorze logistyki i łańcucha dostaw, patrzą na 2023 rok optymistycznie. Choć większość z nich postrzega obecną sytuację na rynku jako trudniejszą niż rok temu, to aż 58% respondentów prognozuje wzrost obrotów. Tyle samo przewiduje zwiększenie zatrudnienia, a kolejne 36% utrzymanie go na dotychczasowym poziomie[1].

Proces wzrostu zawsze rodzi ryzyko dla organizacji, jednak z największym muszą mierzyć się firmy młode. W przypadku przedsiębiorstw dojrzałych, które zdążyły wypracować już pewne standardy, wyzwaniem jest ich multiplikowanie i przenoszenie do rozszerzającej się struktury. Nowe na rynku firmy, nieposiadające standardów i dobrze rozwiniętych rozwiązań systemowych, często nie nadążają za własnym rozwojem.

To cecha charakterystyczna szybko rosnących firm niezależnie od branży, że skupiają się przede wszystkim na swoim core businessie. Wprowadzają rozwiązania systemowe po to, by sprawnie obsłużyć rosnącą liczbę zamówień i utrzymać dynamikę wzrostu. Nie ma natomiast czasu na rozwijanie nowych kompetencji czy wdrażanie i ugruntowanie standardów, które pozwoliłyby efektywniej zarządzać rosnącą organizacją. W rezultacie powstaje kolos na glinianych nogach – duże przedsiębiorstwo, które skorzystało z okazji, jaką dał mu rynek, ale funkcjonujący w oparciu o niepewne fundamenty.

Maryla Korczyńska, Konsultantka Zarządzająca PROFES

Jak wzmocnić podstawy szybko rosnącej organizacji? Szukamy odpowiedzi na to pytanie, analizując powszechne wyzwania, z jakimi mierzą się obecnie firmy logistyczne.

Wyzwanie #1: Kultura zarządzania w systemie zmianowym

Szybki wzrost utrudnia wdrożenie i utrzymanie spójnej kultury zarządzania w organizacji. Tymczasem szczególnie w przypadku firm funkcjonujących w trybie zmianowym, różnice w sposobie zarządzania mogą skutkować wahaniami wyników. Gdy pracownicy nie mają poczucia stabilności ze strony kadry kierowniczej, trudno im utrzymywać efektywność na stałym poziomie.

Priorytetem organizacji mierzącej się w tym wyzwaniem jest więc konieczność ujednolicenia poziomu kompetencji kadry zarządzającej i wypracowanie wśród menedżerów postawy zorientowanej na współpracę, a nie konkurowanie.

Jakie działania rozwojowe pomogą budować kulturę zarządzania w systemie zmianowym?

  • badanie kompetencji menedżerskich, identyfikujące poziom kompetencji indywidualnych każdego menedżera, jak i całej grupy,
  • opracowanie adekwatnych ścieżek rozwoju, odpowiadających zidentyfikowanym lukom kompetencyjnym,
  • wdrożenie standardów menedżerskich, wspierających budowanie fundamentu kultury zarządzania,
  • praktyczny trening standardów menedżerskich i wdrożenie form sprzyjających wymianie dobrych praktyk pomiędzy menedżerami.

Wyzwanie #2: Wysoka rotacja w zespołach

Standardem w branży logistycznej jest korzystanie ze wsparcia pracowników tymczasowych, angażowanych do pracy w najgorętszych okresach roku. Ta sytuacja może rodzić trudności dla menedżera, który musi wiedzieć jak kierować, motywować i utrzymywać zaangażowanie zarówno pracowników etatowych, jak i tymczasowych.

Jakie działania rozwojowe pomogą przygotować menedżerów do zarządzania zróżnicowanym zespołem?

  • szkolenia menedżerskie, uwzględniające tematykę: komunikacji, motywowania, stawiania celów, zarządzania w oparciu o typy osobowości i rozwiązywania trudnych sytuacji menedżerskich,
  • precyzyjne opisanie standardów pracy,
  • opracowanie efektywnego instruktażu, wspierającego szybkie wdrożenie nowej osoby do pracy.

Wyzwanie #3: Zróżnicowanie kulturowe zespołów

Według danych ZUS, transport i gospodarka magazynowa jest trzecim z kolei sektorem – tuż po administrowaniu i działalności wspierającej oraz przemyśle, który zatrudnia największą liczbę cudzoziemców. W 2022 roku w branży TSL pracowało ponad 152 tys. obcokrajowców, przede wszystkim z obywatelstwem ukraińskim i białoruskim[2]. Rok wcześniej w całej Polsce wydano ponad pół miliona zezwoleń na pracę, z czego 20,9% dotyczyło sektora transportu i gospodarki magazynowej[3], w tym m.in.: stanowisk magazynierów czy osób pracujących przy przeładunku towarów. Obecność w zespole osób o różnym pochodzeniu rodzi trudności komunikacyjne dla całego zespołu. Waśnie pomiędzy obywatelami skłóconych narodów, uprzedzenia czy odmowa wykonywania niektórych zadań, uwarunkowana kulturowo, mogą mieć poważne konsekwencje nie tylko dla efektywności, ale i ciągłości pracy.

Jakie działania rozwojowe pomogą przygotować menedżerów do zarządzania wielokulturowym zespołem?

  • szkolenia menedżerskie, uwzględniające tematykę: różnic kulturowych, roli stereotypów w relacjach międzyludzkich, sposobów przełamywania barier międzykulturowych, poznania mentalności i wartości, jakimi kierują się osoby z różnych kultur, zorientowane na wypracowanie własnej strategii komunikacji w kontakcie z wielokulturowym zespołem, unikanie konfliktów i napięć oraz budowanie relacji i zaufania,
  • opracowanie procesu skutecznego onboardingu, podczas którego nowym pracownikom w sposób precyzyjny i zrozumiały przekazane zostaną standardy firmy i zasady pracy na danym stanowisku, które ich obowiązują  - tak, aby wyprzedzić potencjalne napięcia i uniknąć nieidentyfikowania się z określonymi zadaniami ze względów kulturowych.

Wyzwanie #4: Utrzymanie efektywności przy wąskich gardłach

Specyfika branży logistycznej utrudnia funkcjonowanie w stałym rytmie. Zdarzają się nagłe sytuacje wydłużające proces realizacji, wywołane np. rozbudowaniem standardowej kampanii sprzedażowej o dodatkowy element czy wystąpieniem błędu, który sprawia, że zautomatyzowany proces zamienia się w proces ręcznego poszukiwania przyczyny błędu. W tej sytuacji kluczowa staje się konieczność ułożenia pracy menedżera tak, aby był w stanie utrzymać efektywność pracy zespołu bez względu na okoliczności.

Jakie działania rozwojowe pomogą utrzymać efektywność pracy przy wąskich gardłach?

  • opracowanie i wdrożenie rytmów menedżerskich, uwzględniających powtarzalne, pożądane działania oddziałujące na jakość pracy zespołu, w tym np. regularne spotkania zarządcze (codzienne odprawy zespołu, cotygodniowe/ comiesięczne podsumowania uzyskiwanych wyników, itp.),
  • wzmacnianie wielozadaniowości pracowników, co zwiększy ich elastyczność i ułatwi radzenie sobie z koniecznymi zmianami.

Wyzwanie #5: Brak myślenia efektywnościowego

Szybki wzrost organizacji przy braku odpowiednich standardów sprawia, że równolegle rośnie także skala marnotrawstwa, wywołanego działaniami pojedynczych pracowników. Członkowie zespołu, często nieświadomie i mimowolnie, mogą w trakcie wykonywania zadań generować tzw. koszty złej jakości, w tym: produkować zbędne odpady, popełniać błędy wymagające naprawy, marnować czas własnej pracy czy czas pracy urządzeń, mnożyć koszty magazynowania. W przypadku kadry zarządzającej, problem braku zorientowania na efektywność przejawiać będzie się również w nieświadomości, skąd biorą się wyniki firmy, a co za tym idzie – niewiedzy, w jaki sposób przyczyniać się do ich podnoszenia i utrzymywania.

Jakie działania rozwojowe wspierają wykształcenie myślenia efektywnościowego?

  • szkolenia dla pracowników i menedżerów z zakresu eliminacji marnotrawstwa i budowania odpowiedzialności za efektywność i zasoby,
  • praca z menedżerami w zakresie wzmocnienia myślenia biznesowego (skąd biorą się wyniki firmy, jak stawiać cele i monitorować skuteczność ich realizacji, jak pracować na KPI, itp.),
  • uwzględnienie w procesach rekrutacji wewnętrznej kryterium znajomości firmy i jej procesów jako jednego z decydujących przy wskazywaniu kandydatów do awansu.

Kluczowym wyzwaniem dla szybko rosnących firm logistycznych jest przede wszystkim strategiczne podejście do własnego rozwoju. Krytyczne przyjrzenie się lukom kompetencyjnym, identyfikacja niesprawności systemowych, ocena jakości kultury zarządzania to dobry początek, by zadbać o przyszłe „być albo nie być” organizacji.

Konsultacja merytoryczna:

Marcin Cejmer, Dyrektor Zarządzający Word Lines

Na co dzień współpracuje z największymi dostawcami – konsolidatorami z Chin, działającymi w obszarze e-commerce, agregatorami wykorzystującymi rozwiązania logistyczne cross-border, jak również z agencjami e-commerce w zakresie wsparcia kanałów sprzedaży na marketplaces – omnichannel (m.in. Amazon, eBay czy Zalando).

Współtworzył proces i narzędzie systemowe do zarządzania obsługą dostaw przesyłek do Amazon na terenie UE. Bazując na autorskiej technologii, opracował i przygotował strategię rozwoju zintegrowanej agnostycznej sieci hybrydowych centrów cross-dockowych, realizujących proces sortowania i paletyzacji w celu zapewnienia standaryzowanych dostaw do centrów logistycznych.

Skontaktuj się w serwisie LinkedIn: linkedin.com/marcin-cejmer


Źródła:

[1] Confidence Index 2022, Badanie najemców w sektorze logistycznym i łańcucha dostaw, CBRE, Panattoni Europe, 2022

[2] Liczba ubezpieczonych (osoby fizyczne), którzy w zgłoszeniu do ubezpieczeń emerytalnego i rentowych podali obywatelstwo inne niż polskie według sekcji PKD oraz płci - stan na 31.12.2022 r., Zakład Ubezpieczeń Społecznych, 2023

[3] Zezwolenia na pracę cudzoziemców w Polsce w 2021 r., Główny Urząd Statystyczny, 2022