„By stać się lepszym, należy się zmieniać. By dość do perfekcji – należy się zmieniać często” – słowa Winstona Churchilla wydają się najlepiej przedstawiać nieuchronność zmian i fakt, że chcąc rozwijać się zarówno na polu zawodowym, jak i prywatnym, unikanie ich jest wręcz niemożliwe. Przyglądamy się więc książkom, których lektura ułatwi przejście przez ten wymagający proces.

Dla kogo: tych, którym do pierwszego kroku w stronę zmiany, potrzebna jest silna inspiracja

Gdy John Kotter – autorytet, ekspert w dziedzinie badań nad mechanizmami skutecznej zmiany, opisał swą koncepcję ośmiu kroków po raz pierwszy, jego książka „Jak przeprowadzić transformację firmy” stała się jednym z najgłośniejszych tytułów poświęconych temu zagadnieniu. Oparta na szczegółowych wynikach badań, rzuciła nowe światło na mechanizmy decydujące o efektywności wdrażania zmiany. Kotter nie spoczął jednak na laurach i wraz z menedżerem Holgerem Rathgeberem nadał przełomowej metodologii, zupełnie nową, lżejszą formę: „Zamiast dużo mówić o teorii, postanowiliśmy wykorzystać metodę, która przez wieki pomagała ludziom uczyć się świata skuteczniej niż wszystkie inne sposoby: postanowiliśmy opowiedzieć bajkę.” „Gdy góra lodowa topnieje” to 150 stronicowa opowieść o kolonii pingwinów, która z dnia na dzień staje przed problemem pękającej góry lodowej, potencjalnie skutkującym utratą domu, bezpieczeństwa, a nawet życia. Choć książka wizualnie przypomina publikację stworzoną z myślą o dzieciach (duży rozmiar fontu i kolorowe ilustracje towarzyszące historii), idealnie odzwierciedla ona organizacyjną rzeczywistość, gdzie entuzjaści zmiany przeplatają się ze sceptykami, a na drodze efektywności wdrożenia stoi wiele przeszkód, w tym zakorzenione w kulturze organizacji tradycje. „Gdy góra lodowa topnieje” spotkała się ze sporym entuzjazmem czytelników i do dziś jest jedną z najchętniej czytanych pozycji, która ma inspirować do zmiany. „Zamówiłam i rozdałam pracowników sześćdziesiąt egzemplarzy. Oceniłam jej wpływ na proces transformacji i we wrześniu zamówiłam dalsze pięćset egzemplarzy. To prawdziwa perełka” – oceniła Heidi King, Menedżer Programów z Departamentu Obrony U.S.A. – i niech ten cytat będzie najlepszą rekomendacją książki Kottera.

Dla kogo: dla tych, którzy największą przeszkodę do wdrożenia zmiany widzą w samych sobie

Obawa przed nieznanym, lęk przed utratą poczucia komfortu, brak odwagi, niechęć wobec perspektywy narastających obowiązków – czynników blokujących zmianę może być wiele, jednak przeważająca część z nich ma wspólny mianownik: naszą postawę wobec otoczenia. To właśnie w tym elemencie autorzy, skupieni wokół Arbinger Institue upatrują szansy na sukces skutecznego wdrożenia zmiany: „(…) najsilniejszym motorem zmiany nie jest modyfikacja przekonań na własny temat, lecz fundamentalna przemiana sposobu postrzegania własnych relacji z innymi i swoich powinności wobec nich.” Ich książka to poradnik prezentujący koncepcję otwartości na innych i zasad wprowadzania w życie „nawyku patrzenia na świat z perspektywy innej niż własna.” Autorzy „Zmień perspektywę i otwórz się na innych” prowadzą czytelnika od podstawowych zagadnień zachowań i postawy, przez pojęcie otwartości i sposobów otwarcia się na innych, po wykorzystanie zdobytej wiedzy w procesie wdrażania zmian w organizacji. Ciekawe ujęcie, które potwierdza, że identyfikację problemów i poszukiwanie rozwiązań, warto zaczynać od siebie.

Dla kogo: tych, którzy poszukują sensu w zmianach

„Idealna organizacja to taka, w której zmiany się po prostu dzieją” – przekonuje autor „Zarządzania zmianą, czyli jak przeżyć nieustającą przeprowadzkę”. Czy jest to jednak konieczne? Książka Piotra Puczyńska to nie tylko – jak można przeczytać na okładce – zbiór metodyk zmiany i wskazówek, jak je wdrażać, ale także rozważania nad samą istotą zmiany, jej złożonością i nieuchronnością. Doskonale wpisuje się tym w dostrzegalną od pewnego czasu narrację, że elastyczność i umiejętność adaptowania się do zmian będzie jedną z najistotniejszych kompetencji przyszłości. Przyszłości niepewnej, dynamicznej, niechętnej długoterminowym planom. Książka Puczyńskiego oswaja więc zmiany, udowadniając, że o ile są one nieodłącznym elementem naszego życia, to z każdej z nich można czerpać pozytywne inspiracje, a obserwując ewolucję świata zewnętrznego, przenosić te mechanizmy do rozwijania naszych organizacji.

Inne tytuły warte uwagi:  

Artykuł powstał we współpracy z księgarnią internetową Casani.eu