Rynek pracownika wypiera powoli władczych i zdystansowanych szefów. Zastępują ich menedżerowie, którzy budują autorytet wynikający nie tyle z władzy, co z osobowości, postawy czy doświadczenia. Jak być dobrym liderem i nadążyć za zmianami na rynku pracy?
Skuteczne zarządzanie zespołem - czym jest?
Efektywne zarządzanie zespołem polega na stosowaniu różnych działań, których celem jest wspieranie pracowników w osiąganiu wysokiej wydajności i zaangażowania. Kluczową rolę w tym procesie odgrywa lider, pełniący zróżnicowane funkcje. Łączy on w sobie między innymi:
- stratega — wyznacza cele i kierunki działania zespołu,
- organizatora — tworzy struktury organizacyjne i procedury,
- kontrolera — monitoruje postępy i mierzy wyniki,
- rzecznika — motywuje zespół i zapewnia skuteczną komunikację.
Liderzy nie mogą zatrzymywać się na pierwszych trzech funkcjach. Jak wspomina Lee Iacocca, były prezes Ford, „menedżerowie muszą być nie tylko decydentami, lecz także inspiratorami zdolnymi do motywowania ludzi”.
Sprawdź naszą ofertę - szkolenie zarządzania zmianą.
Dlaczego efektywne zarządzanie zespołem jest ważne?
Skuteczne zarządzanie zespołem przynosi liczne korzyści zarówno dla przedsiębiorstw, jak i dla liderów zespołów. Menedżerom daje okazję do rozwoju umiejętności przywódczych, budowania reputacji oraz osiągania lepszych wyników w pracy. Przedsiębiorstwom:
- zwiększoną produktywność — badania pokazują, że efektywne zarządzanie zespołem pracowniczym może zwiększyć produktywność i efektywność organizacji[1];
- niższą rotację – lider, który jest mentorem i coachem dla swoich pracowników może zmniejszyć ryzyko odejścia pracowników od 20 do 40 procent[2];
- wyższy poziom innowacyjności — firmy z różnorodnymi i dobrze zarządzanymi zespołami są bardziej innowacyjne (Boston Consulting Group)[3]. Efektywne zarządzanie różnorodnością w zespole może zwiększyć zdolność do generowania nowych pomysłów i wprowadzania innowacji;
- zaangażowanie — Raport Gallupa[4] wskazuje, że dobry lider może zwiększyć zaangażowanie zespołu nawet o 20% w ciągu 1,5 roku. Pracownicy w prawidłowo zarządzanych zespołach są także bardziej usatysfakcjonowani z pracy.
Inwestowanie w kształcenie kadry zarządzającej jest więc nie tyle koniecznym wydatkiem, ile inwestycją, która może przynieść korzyści na wielu obszarach działalności firmy.
Cechy dobrego lidera
W odpowiedzi na pytanie „jak skutecznie zarządzać zespołem” kluczową rolę odrywa menedżer. To on wyznacza kierunek działań, ale także inspiruje, motywuje i prowadzi zespół do osiągania wspólnych celów. Poniższa lista przedstawia podstawowe cechy dobrego lidera:
- Spokój i cierpliwość — w obliczu wyzwań lider pozostaje opanowany i wykazuje cierpliwość, co pomaga zespołowi zachować koncentrację i morale nawet w trudnych sytuacjach.
- Szacunek — traktuje każdego członka zespołu z autentycznym uznaniem, tworzy kulturę wzajemnego zaufania i respektu.
- Doświadczenie i mądrość — wykorzystuje swoje życiowe doświadczenie, aby podejmować mądre decyzje i przewidywać konsekwencje różnych działań.
- Profesjonalizm — utrzymuje wysokie standardy pracy i zachowuje dyscyplinę, co wpływa na efektywność zespołu i buduje jego wiarygodność.
- Wiedza i fachowość — posiada głęboką znajomość swojej dziedziny i niezbędne umiejętności, żeby skutecznie prowadzić zespół i rozwiązywać pojawiające się problemy.
- Komunikatywność i słuchanie — efektywnie przekazuje informacje i aktywnie słucha swoich współpracowników, prowadzi do lepszego zrozumienia i harmonijnej współpracy.
- Troska i empatia — wykazuje autentyczną troskę o dobro członków zespołu, wzmacnia relacje międzyludzkie i zwiększa ich zaangażowanie.
- Wytrwałość i dążenie do celu — konsekwentnie pracuje nad realizacją zamierzonych celów, inspirując zespół do wytrwałości i pokonywania przeszkód.
- Sprawiedliwość i uczciwość — podejmuje decyzje w sposób bezstronny i transparentny, buduje zaufanie i lojalność w zespole.
- Samodzielność i otwartość — działa niezależnie i jest gotowy na nowe doświadczenia, co pozwala zespołowi adaptować się do zmian i wprowadzać innowacje.
- Zaangażowanie i szczerość — oddaje się swojej pracy, mówi prawdę, dzięki czemu zjednuje sobie szacunek i zaufanie współpracowników.
- Optymizm i radzenie sobie z trudnościami — zachowuje pozytywne nastawienie nawet w trudnych chwilach, co pomaga zespołowi utrzymać motywację i wiarę w sukces.
- Charyzma i humor — przyciąga ludzi swoją osobowością i potrafi wprowadzić do pracy elementy humoru, tworzy przyjemną atmosferę.
- Zaufanie i kreatywność — buduje silne relacje oparte na zaufaniu i promuje innowacyjne myślenie, pomaga tworzyć nowe rozwiązania i usprawnienia.
- Motywacja i przywództwo — skutecznie zachęca do działania i przewodzi zespołowi, prowadzi do realizacji celów i osiągania wysokich wyników.
Sprawdź naszą ofertę - szkolenie zarządzania zespołem wielopokoleniowym.
Jak skutecznie zarządzać zespołem i jak być dobrym liderem?
Skuteczne zarządzanie zespołem pracowniczym wymaga określenia konkretnych wymagań wobec jego członków. Lider z autorytetem jest sprawiedliwy, a jego postępowanie wyznaczają czytelne dla zespołu kryteria. Kierując pracownikami, należy więc:
- przedstawić swoje reguły,
- zadbać o komunikację,
- postawić konkretne zadania i cele,
- motywować,
- pamiętać o feedbacku.
Warto w tym miejscu także przytoczyć „dekalog prof. Blikle”, czyli zbiór 10 zasad, które pomagają liderom w zarządzaniu komunikacją zespołową:
- Nie szukaj winnego — szukaj przyczyny;
- Nie oczekuj perfekcji — oczekuj postępu;
- Unikaj współzawodnictwa — stwarzaj warunki do współpracy;
- Nie oceniaj, bo to niszczy — doceniaj, bo to wzmacnia;
- Nie mów, co jest źle — mów, co może być lepiej;
- Nie pytaj ludzi, co mogliby zrobić lepiej — pytaj, co im w pracy przeszkadza;
- Nie buduj na kontroli — buduj na zaufaniu;
- Nie mów, że ktoś jest zły — mów jak ty się z tym czujesz;
- Nie zarządzaj — twórz warunki do samoorganizacji;
- Nie bądź nadzorcą — bądź nauczycielem, moderatorem i uczniem.
Kierując się powyższymi zasadami, liderzy mają szansę tworzyć zespół, którego członkowie będą stawiać na partnerstwo zamiast współzawodnictwa.
Sprawdź naszą ofertę - szkolenie zarządzania zespołem hybrydowym.
Podsumowanie
Zarządzanie zespołem pracowniczym wymaga od lidera pełnienia wielu różnych ról. Wciela się on w stratega, organizatora, rzecznika i kontrolera. Ustala jasne zasady, tworzy przejrzystą komunikację, motywuje i zapewnia regularny feedback. Dzięki temu zwiększa zaangażowanie zespołu, co skutkuje wzrostem jego produktywności i innowacyjności.
Źródła:
[1] D.Mikuła, „Wpływ cech osobowych kierownika na efektywność zarządzania zespołem pracowniczym”, 2012
[2] B.Fecheyr-Lippens, B.Schaninger, K.Tanner, „Power to the new people analytics”, 2015
[3] L.Rocío, "The mix that matters: Innovation through diversity" The Boston Consulting Group 2017
[4] Raport „Gallup’s 2023 Global Emotions Report”, 2023